کنتاکتور چیست و اجزا و فواید آن کدامست؟

آشنایی با کنتاکتور

 کنتاکتور نوعی کلید الکترومغناطیسی است که برای قطع و وصل نمودن مدار از طریق یک سیم پیچ مغناطیسی به کار برده می شود. این محصول به نوعی یک رله(سویچ) الکتریکی است که کاربردهای خاص و فراوانی دارد. رله ها غالبا ظرفیت پایین تری دارند و معمولاً هم برای کاربردهای نرمال استفاده می شوند و بطور نرمال نیز باز طراحی می شوند. مدارهایی که نرخ آنها بیش از چند کیلووات است یا دستگاه هایی که بیش از 15 آمپر را کلیدزنی (سوییچ) می نمایند معمولاً کنتاکتور محسوب می شوند. کنتاکتورها اکثراً به وسیله مداری که قدرت خیلی کمتری نسبت به مدار کلید زده شده دارد کنترل میشوند. کنتاکتورها که درواقع  یکی از لوازم برق صنعتی به شمار می روند از اهمیت بالایی برخوردار می باشند.

به بیان دیگر کنتاکتورها یک سری کلیدهای مغناطیسی هستند که از یک جریان کوچک استفاده میکنند تا یک جریان بزرگ را قطع و وصل کنند. وقتی یک جریان کوچک وارد این قطعه می شود، کنتاکتور متوجه می شود که باید کلید داخل خود را به حالت روشن دربیاورد. هر زمان نیز که آن جریان کوچک قطع می شود کنتاکتور کلید داخلی خود را در حالت قطع قرار می دهد.

این محصول علاوه بر کاربرد در برق صنعتی در برق ساختمان و حتی صنعت اتوماسیون سازی نیز استفاده می شود. میتوانیم کل برق ساختمان را به این محصول وصل کنیم. همچنین میتوانیم یک محاقظ هم به آن وصل نماییم تا اگر نوسانی دربرق ایجادشد فوراً محافظ و کنتاکتور خاموش شوند.

اجزاء اصلی کنتاکتورها

هر کنتاکتور از سه جزء اصلی تشکیل شده است که ذیلا به آن اشاره می کنیم
1- کنتاکت ها بخشی از کنتاکتور هستند که جریان را حمل میکنند. این بخش شامل کنتاکت های توان، کنتاکت های کمکی و فنرهای کنتاکت میشود.
2-آهنربای الکتریکی که کوئل نامیده میشود و نیروی محرکه را برای بستن کنتاکت ها تامین می نماید.
3- قاب یا محفظه ای که کنتاکت ها و آهنربای الکتریکی را در خود جای می دهد.

بعضا ممکن است یک مدار صَرفه جو نیز جهت کاهش توان مورد نیاز برای بسته نگه داشتن کنتاکتور نصب شود؛ یک کنتاکت کمکی جریان کوئل را بعد از بسته شدن کنتاکتور کاهش می دهد. در ابتدا جهت بستن کنتاکتور نسبت به آنچه که برای نگه داشتن آن در حالت بسته لازم است، مقدار بیشتری توان نیاز است. چنین مداری قادر است به میزان قابل توجهی در توان مصرفی صرفه جویی نماید و به کوئل جریان دار اجازه خنک تر شدن بدهد. در بیشتر مواقع مدارهای صرفه جو روی کوئل های کنتاکتورِ جریان متناوب بزرگ و نیز روی کوئل های کنتاکتورِ جریان مستقیم مورد استفاده قرار می گیرند.

کنتاکتورهای ساده، دارای ورودی کوئل هستند (که باتوجه به دیزاین هر کنتاکتور، می تواند با تغذیه AC یا DC تامین شود). می توان کوئل را با ولتاژ همان موتوری که کنتاکتور کنترل کننده ی آن است، جریان دار کرد. در حالت دیگر نیز می توان آن را جداگانه با ولتاژ کوئل کمتری که برای کنترل شدن توسط کنترلگرهای برنامه پذیر و دستگاه های هدایتگرِ(pilot device) ولتاژ پایین مناسب تر است، کنترل نمود. بعضی از کنتاکتورها از کوئل های سری متصل در مدار موتور بهره مندی می شوند. این کوئل ها برای نمونه ، به منظور کنترل شتاب خودکار استفاده می شوند که در آن سطح بعدی مقاومت تا هنگامی که جریان موتور افت نکرده، قطع نمی شود.

کاربردها و فواید استفاده:

از کنتاکتور معمولا به منظور کنترل موتورهای الکتریکی، نورپردازی، بانک های خازنی، گرمایش و تبخیرکننده های حرارتی استفاده می شود. دیگر موارد کاربرد این محصول می تواند استارتر مغناطیسی، کنتاکتورخلا، عمل میل بادامک، رله مرطوب شده باجیوه ، رله جیوه ای و کنترل نور افکنی باشد.

فواید استفاده از کنتاکتور به جای کلیدهای صنعتی

1- کنتاکتورها طول عمر بیشتری نسبت به کلیدهای صنعتی دارند زیرا قابلیت قطع و وصل دردفعات زیاد را دارند.

2- امکان کنترل مصرف کننده از چندین محل

3- کنتاکتورها میتوانند مدارهای فرمان اتوماتیک را طراحی کنند مانند فتوسل ها.

4- کنتاکتورها دارای سرعت بلالی قطع و وصل می باشند.

5- کنتاکتورها امکان کنترل از راه دور را نیز دارند.و…

برندهای تله مکانیک / اشنایدر/ فانال در زمینه تولید کنتاکتور فعال و مشهور هستند و شما می توانید در صورت تمایل به خرید کنتاکتور از متخصصان واحد فنی دامونتک مشاوره بگیرید.